Нийгмийн цочрол гэж юу вэ.

| ангилал | |

Монголд эдийн засгийн их нүргэлээн болж байгаа л гэх юм. Хөгжил дэвлийн их үүд хаалга нээгдлээ л гэцгээх юм. Хэдэн орд газар нээгдээд, түүнийгээ тал талаас нь хувааж идэлцэх гээд намуудын дунд хагарал, олсон мөнгөө ард түмэндээ хуваана гэхийн сургаар иргэний бүртгэл мэдээллийн төв хавьцаа олны хөл тасрахгүй байгаа сурагтай.

Монголоос дамжуулагдаж байгаа мэдээнүүд ихэнх нь хардалт сэрдэлт, хараал зүхлээр дүүрэн байх юм. Энэ уурхайг тэр нь тийш нь худалдах гэж байгаа. Энэ намыг тэр нь ингэж бутаргаж байгаа гээд л.

Хэдэн жилийн өмнө Freaconomics гэх баримтад кино олон хүний анхаарлыг татаад амжсан. Эдийн засгийг ямар нэгэн цочролоор хөтөлж байгаа тухай өгүүлсэн кино лдоо. Монголд энэ л болоод байх шиг. Зөвхөн эдийн засаг гэлтгүй, нийгэм бүхэлдээ цочролоор удирдуулж байна. Аливаа хов жив цуу яриа манай нийгэмд томоохон хөдөлгөгч хүч болоод байгааг анзаарууштай.

Бодоод үзье. Өнөөдөр Монголд цэцэрлэгийн багачуулаас ч "Таван толгой" гэж юу болохыг асуухад хэлээд өгнө. Надаас асуусан бол "Арван таван толгойтой атгаалжин хар мангасны дүү" гэхээс өөр юм толгойд орохгүй байсан биз. Юу болоод байна вэ гэвэл, мэдээллийн халуурал.

Жон Лоу хэмээх Шотланд эр 1710 аад онуудад Францын эдийн засгийг атгаж байжээ. Тэр Америк дахь Францын мэдлийн Луйзиана-г Миссисипи компани болгож, өөрөө ихэнх хувьцааг нь эзэмшиж байсан. Компани болон Луйзианагийн талаархи дам яриа компанийх нь хувьцааг 10-20 дахин өсгөж байсан. Мэдээж эцэст нь Луйзианад очиж байдлыг нүдээр үзсэн хүмүүс нь тэнд үнэндээ компани гээд сүйдтэй юм байхгүйг гэрчилснээр хувьцаа ч унаж, нэгэнтээ "Би бол Эдийн Засаг" хэмээж байсан Жон Лоу ч тарчигтай тулсан.

Энэ бол түүх. Харин өнөөдөр бид дээрхитэй төстэй юуг харж байна вэ. Би дээрхээр, хэдэн ордууд маань үнэндээ хоосон гэж хэлэх гээгүй. Харин Лоу-н хувьд шууд утггаараа эдийн засгийн ашиг хонжоо харж байсан бол, харин Монголд,  дээрхи ордуудын ам дамжсан яриагаар улс төрчид өөрсдийн кариераа хөөрөгдүүлдэг хэрэгсэл болжээ.

Ан хийж үзсэн болон сонссон хэн боловч отолт, үргээлт гэж юу болохыг мэдэх байх. Сүрэг адгуусыг нэг талаас нь үргээгээд өгвөл нөгөө зүгрүүгээ давхилдана. Энэ үед сүрэг доторхи хөл толгой алдагдаж, аюулаас хамгаалдаг тогтолцоо ч үгүй болно. Анчид энэ л үеийг отож суудаг.

Нийгэмд ч гэсэн өөрийгөө хамгаалах тогтолцоо бий. Оюунлаг шийдвэр, түүнийг бий болгодог боловсрол, ёс суртахуун гэж зүйл байдаг. Харин цочролоос болж үүнийгээ алдах явдал олон. Энэ үеийг отож суух улс төрчид ч олон байна.

2 сэтгэгдэл:

  1. bilegt says:

    well done. :)

  2. Och Oyuntugs says:

    thanx, suggestions are welcomed

 
OCHUS блогоор зочилсонд тань баярлалаа